تفاوت صابون محلول‌پاشی یونی و غیر یونیزمان مطالعه 7 دقیقه

صابون محلول‌پاشی چیست؟

صابون محلول‌پاشی، ترکیبی مایع است که با تمیز کردن سطح برگ و اندام‌های گیاهی باعث جذب بهتر ترکیبات کودی و سموم شده که در نهایت افزایش عملکرد گیاه را در پی دارد. این ماده، در دو نوع صابون محلول‌پاشی یونی و صابون محلول‌پاشی غیریونی عرضه می‌شود. از آنجا که درختان و سایر گیاهان نیز همچون دیگر موجودات زنده به مجموعه‌ای از مراقبت‌های زیستی نیاز دارند، در صورت عدم رسیدگی، دچار انواع بیماری‌ها و آفات می‌شوند. بنابراین با زدودن آلاینده‌هایی همچون گرد و خاک، تار عنکبوت و آفاتی مثل عسلک یا انواع حشرات مضر از روی اندام‌های گیاه، عمل فتوسنتز و تنفس در آنها بهبود می‌یابد. همچنین کمک می‌کند تا در فرایند سم‌پاشی یا محلول‌پاشی کودهای مایع، جذب مواد معدنی برای گیاهان، به آسانی انجام گیرد و عملکرد افزایش یابد. بنابراین می‌توان گفت استفاده از صابون محلول‌پاشی نه‌تنها برای ارتقای سلامت و طراوت گیاهان ضروری است، بلکه موجب تقویت، رشد سریع و پربار شدن محصول شما نیز می‌‎‌شود.

مزایا صابون محلول‌پاشی

• قابلیت نفوذ بیش‌تر و افزایش جذب ترکیبات
• بهبود کارایی و عملکرد کودها و سموم
• کاربرد به عنوان پخش‌کننده، مرطوب‌کننده و همچنین افزایش ثبات و پایداری ترکیبات
• کمک به عمل تنفس و فتوسنتز گیاه با پاک کردن سطح برگ از گرد و غبار

فرمول صابون محلول‌پاشی

صابون‌های کشاورزی، اغلب با یک فرمولاسیون مشابه ساخته می‌شوند که دارای خاصیت مرطوب‌کنندگی و پخش‌کنندگی هستند. برخی از کاربردهای رایج سورفکتانت‌های یونی به عنوان مواد تشکیل‌دهنده صابون، پاک‌کننده‌ها، ضدعفونی‌کننده‌ها، لکه‌برها و نرم‌کننده‌های پارچه است که در بخش کشاورزی برای بهبود خواص پخش‌کنندگی، جذب، مرطوب‌کنندگی، چسبندگی و نفوذ بهتر ترکیبات کودی و سموم از آنها استفاده می‌شود. آنها همچنین برای از بین بردن آلاینده‌های چرب و گرد و غبار نیز بسیار مؤثر هستند. سورفکتانت‌ها جزء اصلی مواد پاک‌کننده می‌باشند. کلمه سورفکتانت به معنای عامل فعال سطحی است. سورفکتانت‌ها ممکن است به عنوان عوامل مرطوب‌کننده یا پخش‌کننده عمل کنند.

از اصلی‌ترین معضلات بخش کشاورزی، میزان بالای pH و خاصیت قلیایی آب است. این محصول در رفع این مشکل، کمک زیادی به کشاورزان و گلخانه‌داران می‌کند؛ چرا که فرمول صابون محلول‌پاشی به گونه‌ای است که از قلیایی ‌بودن آب نیز می‌کاهد. در نتیجه از رسوب کردن و عدم ترکیب یکدست محلول‌های سموم و کودی جلوگیری می‌کند.

صابون محلول‌پاشی یونی

غالباً در مواردی که شما نیاز به اثرگذاری بهتر کودها، سموم و سایر آفت‌کش‌ها دارید، ترکیب این مواد با صابون محلو‌ل‌پاشی یونی گزینه بهتری است. زیرا این نوع صابون محلول‎پاشی شامل آنیون‌ها و کاتیون‌ها می‌شود و از آنجا که آنیونی‌ها بار منفی و کاتیونی‌ها بار مثبت دارند، در نتیجه برای حل شدن و ترکیب با آب و سایر مواد مناسب‌تر هستند. همه ما از یکی از مهم‌ترین نقش‌هایی که سورفکتانت‌ها در کشاورزی ایفا می‌کنند آگاه هستیم و آن کاهش کشش سطحی است به طوری که مایع (کود یا سم) بهتر بتواند به سطح نفوذ کند. افزودن آنها به فرمولاسیون محصولات، کارایی را بهبود می‌بخشد به گونه‌ای که در نتیجه تماس سطحی بهتر، جذب افزایش یافته و نتایج بهتر حاصل می‌شود.

تفاوت صابون یونی و غیر یونی

صابون‌های کشاورزی یا محلول‌پاشی به دو دسته تقسیم می‌شوند:

• صابون‌ محلول‌پاشی یونی (آنیونی و کاتیونی): صابون‌های آنیونی دارای بار منفی و کاتیونی دارای بار مثبت هستند به همین دلیل نسبت به غیر یونی‌ها میل ترکیبی بیشتری با سایر مواد دارند.
• صابون‌ محلول‌پاشی غیر یونی (خنثی): خاصیت مرطوب‌کنندگی و پخش‌کنندگی دارند و نسبت به یونی‌ها یا میل ترکیبی با سایر مواد ندارند یا خیلی کم است.

صابون محلول‌پاشی یونی در مقایسه با انواع غیریونی، برای ترکیب با سایر مواد از جمله کودها و سموم، گزینه مناسب‌تری است. همین ویژگی را می‌توان مهم‌ترین تفاوت این محصول با صابون محلول‌پاشی غیریونی برشمرد. در مقابل، صابون محلول‌پاشی غیریونی نیز برای مرطوب نگه‌داشتن و پخش یکدست ترکیبات حاوی کود، سم و آفت‌کش‌ها انتخاب بهتری است.

صابون محلول‌پاشی حاوی گوگرد

گوگرد یکی از عناصر لازم برای تولید کود و سموم کشاورزی  است. عنصر گوگرد در گیاه متحرک نیست، بنابراین عرضه مداوم گوگرد از رشد تا بلوغ محصول مورد نیاز است. کمبود گوگرد در هر مرحله از رشد می‌تواند منجر به کاهش عملکرد شود. گوگرد برای بسیاری از عملکردهای رشد در گیاهان از جمله متابولیسم نیتروژن، فعالیت آنزیم‌ها و سنتز پروتئین ضروری است. از طرف دیگر گوگرد می‌تواند به طور قابل‌توجهی مقاومت گیاهان را در برابر بیماری‌های قارچی خاص افزایش دهد. صابون محلول‌پاشی حاوی گوگرد برای از بین بردن آفات و بیماری‌های گیاهی از جمله کنه، سفیدک پودری و غیره همچنین رفع کمبودهای تغذیه‌ای بسیار مناسب است.

صابون محلول‌پاشی برای گیاهان آپارتمانی

از صابون‌های کشاورزی مختلف به منظور اثرگذاری بهتر ترکیبات کودی و سموم، به صورت محلول‌پاشی روی گیاهان آپارتمانی برای کنترل آفات، تغذیه با مواد مغذی و از بین بردن ذرات گرد و غبار استفاده می‌شود. برای جذب و عملکرد بهتر حتماً سطح زیرین برگ‌ها را در جایی که روزنه‌های گیاهان قرار دارند اسپری کنید. پوشش کامل اندام گیاهی بسیار حائز اهمیت و کلیدی است. گیاهان می‌توانند افزودنی‌ها و مواد مغذی را از طریق روزنه و همچنین لایه کوتیکول مومی خود جذب کنند. به همین دلیل سم‌پاشی دو طرف برگ‌ها برای جذب بهتر مهم است. اگرچه بیش‌تر مواد افزودنی از طریق روزنه (روزنه‌ها مسیر اصلی ورود به سلول هستند) جذب می‌شوند، اما جذب می‌تواند از سایر بخش‌های بافت برگ نیز صورت گیرد.

زمان و میزان مصرف صابون محلول‌پاشی

بسته به نوع و برند صابون محلول‌پاشی مورد استفاده، میزان مصرف متفاوت است. قبل از استفاده حتما دستورالعمل درج شده روی جعبه محصول را مطالعه فرمائید. در اکثر شرایط، روزنه‌ها زمانی که نور در ابتدای روز به برگ برخورد می‌کند (صبح) باز می‌شوند و در پایان روز در طول دوره تاریکی خود (شب) بسته می‌شوند. بهتر است که محلول‌پاشی را در اوایل روز که روزنه‌ها باز هستند انجام دهید تا عملکرد هم افزایش یابد. همچنین وزش باد، گرمای زیاد و تابش مستقیم آفتاب موجب کاهش اثربخشی محلول می‌شوند.

بهترین صابون محلول‌پاشی

صابون‌های کشاورزی در ترکیبات مختلفی برای کمک به عملکرد کودها و آفت‌کش‌ها استفاده می‌شوند. به طور کلی بهترین صابون محلول‌پاشی، صابونی است که بتواند علاوه بر خاصیت تمیزکنندگی بالا، همچون یک آفت‌کش و کود برای تقویت گیاه مفید و در غلظت کم دارای خاصیت جذب بالایی باشد. همچنین قدرت مرطوب‌کنندگی زیاد و ممانعت از آفتاب‌سوختگی نیز از دیگر ویژگی‌های یک صابون محلول‌پاشی ایده‌آل است. بسیاری از کودها، قارچ‌کش‌ها، آفت‌کش‌ها و… به روش محلول‌پاشی و از طریق اندام هوایی جذب گیاهان می‌شوند.

برای جذب مطلوب‌تر بهتر است یک عامل مرطوب‌کننده یا پخش‌کننده به مایع محلول‌پاشی اضافه شود. مرطوب‌کننده‌ها یک سورفکتانت مخصوص گیاه هستند که قابلیت محلول‌پاشی را برای نفوذ به اندام‌های گیاهی بهبود می‌بخشند. در صورت نبود مرطوب‌کننده یا پخش‌کننده، قطرات بزرگی روی برگ‌ها تشکیل می‌شود. این قطرات یا به سرعت از سطح برگ از بین می‌روند یا در صورت وجود نور شدید ممکن است باعث سوزندگی شوند.

یک عامل مرطوب‌کننده نامناسب می‌تواند مشکلاتی مانند علائم سمیت برگی ایجاد کند و از ورود ماده محلول‌پاشی شده به داخل روزنه‌ها جلوگیری کند پس باید در انتخاب صابون محلول‌پاشی دقت شود.

منابع

https://www.huanachemical.com/differences-between-non-ionic-and-ionic-surfactant.html

https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-94-007-6836-9_7

https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0261219419303072

https://link.springer.com/article/10.1007/s10311-013-0432-4

https://bsppjournals.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/ppa.13318

https://www.journals.uchicago.edu/doi/abs/10.1086/336300

https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/030442389190087F

https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0021979708001392

https://www.proquest.com/openview/256afadf844d460fe63dc73fdcc59132/1?pq-origsite=gscholar&cbl=18750